Vasten, een machtige sleutel tot doorbraak
Wilco Vos
Vasten is één van de machtigste instrumenten die God heeft gegeven aan de gelovigen.
In deze video overdenking bladeren we door de Bijbel en ontdekken we hoe God steeds weer grote doorbraken heeft gegeven op vasten en gebed.
We ontdekken wat het ware vasten is voor God.
We ontdekken wat het voor ons geestelijke leven kan betekenen.
Maar ook ontdekken we hoe het een machtige sleutel is in het herwinnen en behouden van gezondheid.
Wat is het zogenaamde Daniël vasten?
Wat is droogvasten en welke andere manieren van vasten zijn er?
We ontdekken hoe mannen als Mozes, Elia, David, Ezra en Nehemia maar ook hele groepen van mensen, Gods zegen ontvingen juist op vasten en gebed. Kortom een lezing die bemoedigd, aanspoort en veel te denken geeft.
Hieronder volgt de door mij geschreven studie die diep ingaat op het vasten, we kijken naar de Bijbelse historie maar ook naar het hedendaagse patroon van eten en drinken en ontdekken wat de industriële revolutie voor invloed heeft gehad op onze drie maaltijden per dag gewoonten. We ontdekken hoe vasten een doorbraak kan betekenen in het overwinnen van jarenlange klachten maar nog belangrijker in het overwinnen van zonden en verslavingen.
De zegen van het vasten
Het is al weer jaren geleden dat er achter de door ons gehuurde woning een braakliggend terrein lag, ergens tussen wat bomen en struiken verborgen kon je de restanten vinden van dat wat eens een boerderijtje was geweest. Mijn vrouw en zoon vonden het heerlijk om daar wat rond te scharrelen en de antieke goederen en gereedschappen te bekijken. Het huisje dat eens van zoveel waarde was geweest, lag er nu al jaren onaangeroerd bij en langzaam maar zeker te vergaan tot stof.
Samen fantaseerden we over hoe het daar ooit geweest moest zijn en dat de boer die daar woonde toch wel heel wat geld moest hebben gehad. Stel je voor dat je daar al rondneuzend ineens een kostbare schat zou vinden…
Ook aan dit avontuur kwam een einde, het huis zou met de grond gelijk gemaakt worden om plaats te maken voor een nieuwbouwproject. Geen tijd meer om al rondneuzend de oude tijden te herbeleven, geen tijd meer om een mogelijke schat te vinden.
Het was op een avond, het was stil in de kamer, ik las een boek en mijn vrouw snuffelde wat door de plaatselijke krant. Verschrikt keek ik op uit mijn boek naar het verbaasde gezicht van mijn vrouw terwijl ze zojuist heel hard, ‘nee’ had geroepen.
Je raad het al, er was tijdens het slopen van de woning een schat aan geld gevonden met een gigantische waarde, de schat is verdeeld onder de mensen die aan het project werkten.
Ik moest aan deze geschiedenis denken in de context van wat ik nu wil delen. Je bent waarschijnlijk bekend met de Bijbel, je hebt er al heel wat uit horen vertellen en zelf in gelezen maar mogelijk heb je nog nooit die kostbare schat van het vasten ontdekt. Vasten, het onthouden van voedsel en in sommige gevallen ook van vocht. Dat klinkt niet aantrekkelijk en toch hoop ik dat deze studie, waarbij we vanuit de Bijbel de zegen van het vasten willen duidelijk maken, ons als het ware net als mijn vrouw een kreet van verbazing geeft. ‘Nee’ heb ik zoveel in de Bijbel gelezen en nooit die kostbare schat ontdekt?
Ik hoop dat deze studie als het ware het stof van dit onderwerp wegneemt en een frisse blik geeft op het Bijbelse vasten. Een vasten dat aangenaam is voor God. Zodat de ontdekking van dat wat we nog niet wisten, kan worden omgezet in een rijke zegen.
Het is al weer jaren geleden dat ik tussen wat broeders en zusters in een ver land rondom een vuurtje zat, achter ons draaide aan een spit een varken met een appel in zijn bek. Een van de broeders nam een gitaar en begon te zingen: ‘Humble thyself in the sight of the Lord and He shall lift you up’ in het Nederlands vertaald; Vernedert u voor de Heere en Hij zal u verhogen. Niet zomaar wat losse woorden maar woorden die Jakobus en Petrus met ons deelden in de Geest van heel Gods Woord.
Daar zaten we samen als broeders en zusters, zingend in een oprecht verlangen en God lovend met de kennis die we toen hadden. Zou ik nu, jaren later, deze woorden zingen terwijl ik me tegoed zou doen aan een stuk varkensvlees? Nee, want na een leven van vasten en bidden ben ik anders gaan kijken naar heel veel zaken in de Bijbel. Wat een zegen om God meer te leren kennen en te ontdekken hoeveel geduld Hij heeft met ons mensen. Maar wat een zegen ook als juist Zijn liefde in onze harten ons aanzet om Hem lief te hebben boven alles en Zijn Woord te waarderen als onze gids op weg naar huis.
Vasten vanuit Bijbels perspectief
We zullen samen ontdekken wat vasten inhoud vanuit een Bijbels perspectief.
‘Vernedert u dan onder de krachtige hand Gods, opdat Hij u verhoge te Zijner tijd, 1 Petrus 5:6.’
‘God wederstaat de hovaardigen, maar den nederigen geeft Hij genade. Zo onderwerpt u dan Gode; wederstaat den duivel, en hij zal van u vlieden. Naakt tot God, en Hij zal tot u naken. Reinigt de handen, gij zondaars, en zuivert de harten, gij dubbelhartigen! Gedraagt u als ellendigen, en treurt en weent; uw lachen worde veranderd in treuren, en uw blijdschap in bedroefdheid. Vernedert u voor den Heere, en Hij zal u verhogen, Jakobus 4:6-10.’
De voorgaande teksten laten ons zien dat de zegen van verhoging door God altijd gaat door de weg van vernedering. Een hoogmoedige kan niet in een goede en gezonde relatie staan met de Heilig Almachtige God. God zoekt de verbrokene van hart, hen die zich voor Hem buigen. Hoogmoed en trots moet gebroken worden om in die positie te komen dat God ons kan zegenen. Het zijn de zonden, de ongerechtigheden, die scheiding maken tussen de mens en God (Jesaja 59:2). Het is van levensbelang dat wij mensen dat beseffen en dat wij onze zonden voor God moeten belijden en laten. Van trots moeten wij nederig worden en dat gaat in de weg van verootmoediging. Wanneer we nu de Bijbel bestuderen op het onderwerp vasten, dan ontdekken wij dat het echte vasten gekoppeld is aan het verootmoedigen of vernederen voor God.
Wanneer Achab, de goddeloze koning van Israël, het oordeel over hem en zijn huis hoort uitspreken, dan scheurt hij zijn kleren, doet een zak om en begint te vasten. Dan horen we de Heere God spreken tot de profeet Elia: ‘Hebt gij gezien, dat Achab zich vernedert voor Mijn aangezicht? Daarom dewijl hij zich vernedert voor Mijn aangezicht, zo zal Ik dat kwaad in zijn dagen niet brengen; in de dagen zijns zoons zal Ik dat kwaad over zijn huis brengen, 1 Koningen 21:29.’
Vasten wordt hier door God gezien als een vernederen, als een buigen voor God.
Jona de profeet werd gezonden naar de goddeloze stad Ninevé, de boodschap die hij moest brengen was niet veelbelovend, na 40 dagen zou de stad worden omgekeerd. Bijzonder hoe Ninevé reageert en wat de zegen daarover is. Laten we lezen in Jona 3 vanaf vers 5:
‘En de lieden van Ninevé geloofden aan God; en zij riepen een vasten uit, en bekleedden zich met zakken, van hun grootste af tot hun kleinste toe. Want dit woord geraakte tot den koning van Ninevé, en hij stond op van zijn troon, en deed zijn heerlijk overkleed van zich; en hij bedekte zich met een zak, en zat neder in de as. En hij liet uitroepen, en men sprak te Ninevé, uit bevel des konings en zijner groten, zeggende: Laat mens noch beest, rund noch schaap, iets smaken, laat ze niet weiden, noch water drinken. Maar mens en beest zullen met zakken bedekt zijn, en zullen sterk tot God roepen; en zij zullen zich bekeren, een iegelijk van zijn bozen weg, en van het geweld, dat in hun handen is. Wie weet, God mocht Zich wenden, en berouw hebben; en Hij mocht Zich wenden van de hittigheid Zijns toorns, dat wij niet vergingen! En God zag hun werken, dat zij zich bekeerden van hun bozen weg; en het berouwde God over het kwaad, dat Hij gesproken had hun te zullen doen, en Hij deed het niet.’
God zag de verootmoediging van Ninevé en spaarde hen ondanks het uitgesproken oordeel. Hoe goed is God, zo genadig en barmhartig.
Wanneer we door de Bijbel bladeren om wat dieper inzicht te krijgen in vasten, dan ontdekken we dat vasten niet een sleutel is om te ontkomen aan Gods oordeel, ook geen sleutel om iets gedaan te krijgen van God, maar wel een zegenrijke sleutel die ons leert om in afhankelijkheid van God te leven, een sleutel die tot doorbraak leidt en ons met de woorden van de Bijbel doet sterven aan onszelf om op te staan in Christus. (Efeze 4:22-24, Hebreeën 12:1)
Vandaag de dag worstelen velen met zonden van verslavingen op vele terreinen. Zonden die het hele denken, de emoties en daden beïnvloeden. Zonden die overwonnen zouden worden in een weg van vasten en bidden, in een weg van schuldbelijdenis en opzien naar God.
Geloof, vasten en bidden behoren bij elkaar als, geest, ziel en lichaam. Wanneer Jezus tot Zijn discipelen spreekt over het geloof en het uitdrijven van de boze geest uit de maanzieke jongen, dan zegt Hij: ‘Maar dit geslacht vaart niet uit, dan door bidden en vasten, Mattheüs 17:21.’
In Mattheüs 6 lezen we over het doen van liefdadigheid, het bidden en het vasten. We lezen daar tot drie keer, ‘wanneer gij’. Wanneer gij aalmoes doet, wanneer gij bidt en wanneer gij vast. Met andere woorden, zoals liefdadigheid en bidden behoren bij het leven van een gelovige, zo vanzelfsprekend is het volgens dit Bijbelgedeelte ook dat wij vasten.
We zullen ontdekken dat vasten als het ware als een rode lijn door de Bijbel heen loopt. Wat een zegen dat God ons het instrument van vasten aanreikt waardoor wij onszelf leren buigen en leren opzien naar God in de hemel. Vasten maakt ons zwakker, waardoor we niet kunnen leunen op eigen krachten maar op God, het maakt ons geestelijk helderder waardoor we zaken beter kunnen onderscheiden en Gods stem gemakkelijker leren verstaan.
Denk aan de oude Anna, de profetes van 84 jaar oud die dagelijks in de tempel was, ze diende God dag en nacht, haar leven kenmerkte zich door vasten en gebed. Zij was het die haar Zaligmaker in het kind Jezus ontmoette in de tempel en anderen die ook de verlossing verwachtten bemoedigde na de ontmoeting met Jezus (Lukas 2:36-38).
Paulus de apostel zegt dat hij vele keren heeft gevast (2 Korinthe 6:5, 11:27). In de tijd dat Paulus rondtrok om de boodschap van Gods redding en genade te prediken en de gemeenten te versterken, stelden zij al vastend en biddend ouderlingen aan. God wil Zijn zegen geven over hen die in nederigheid naar Hem vragen. Geen impulsieve keuzes maar handelen in overleg met God in een weg van vasten en bidden. Hij wil wijsheid geven aan een ieder die het van Hem begeert.
Mozes, Elia en Jezus
Toen Petrus, Jakobus en Johannes op de berg van de verheerlijking waren hebben zij daar drie mannen ontmoet. Drie mannen die hoewel zeer onderscheiden toch een grote overeenkomst hadden. Mozes, Elia en Jezus, die naast mens ook God in het vlees is. Wat hadden deze drie met elkaar overeen? Van Mozes, Elia en Jezus staat beschreven hoe zij voor langere tijd niet hebben gegeten en gedronken.
Het volk Israël is uit Egypte geleid, door de Rode zee en gebracht aan de voet van de Sinaï. Daar spreekt God tot Zijn volk en maakt hen in Zijn trouwe zorg Zijn geboden en inzettingen bekend. Mozes is op de berg om de woorden van God in stenen tafelen te ontvangen. Daar is hij veertig dagen en veertig nachten zonder eten en zonder drinken zoals we lezen in Deuteronomium 9:9: ‘Als ik op den berg geklommen was, om te ontvangen de stenen tafelen, de tafelen des verbonds, dat de HEERE met ulieden gemaakt had, toen bleef ik veertig dagen en veertig nachten op den berg, at geen brood, en dronk geen water.’
Terwijl Mozes daar in gemeenschap met God is en God in Zijn barmhartigheid Zijn woorden schrijft in steen, bedrijft het volk beneden aan de voet van de berg afgoderij met een eigen gemaakt gouden kalf. Mozes die veertig dagen en nachten geen voedsel of water heeft genomen daalt van de berg, ziet de afgoderij, werpt de stenen tafelen kapot, verbrand het gouden kalf en bestraft het ongehoorzame volk (Exodus 32). Daarna beklimt hij opnieuw de berg om daar veertig dagen en veertig nachten met God te zijn zonder eten en drinken zoals we lezen in vers 18 van Deuteronomium 9: ‘En ik wierp mij neder voor het aangezicht des HEEREN, als in het eerst, veertig dagen en veertig nachten; ik at geen brood, en dronk geen water; om al uw zonde, die gij hadt gezondigd, doende dat kwaad is in des HEEREN ogen, om Hem tot toorn te verwekken.’
Mozes de zachtmoedigste mens op aarde (Numeri 12:3) had geleerd om af te zien van eigen kracht en inzicht en te wachten op God. Als jonge man opgegroeid aan het hof van de Farao, zag hij zijn volk lijden onder de slavernij, hij moest leren dat hij niet in eigen kracht en op zijn tijd een verlosser voor het volk kon zijn maar op Gods tijd. Eerst moest hij veertig jaren de woestijn in om schapen te hoeden totdat te tijd van verlossing gekomen was en hij het volk van God, een ongehoorzaam en koppig volk, veertig jaar zou kunnen hoeden in de woestijn.
Van Mozes, de zachtmoedige man van God, gaan we naar de man Gods Elia. De goddeloze koning noemde hem de ‘beroerder Israëls’een man die verwarring bracht. In werkelijkheid was het Achab zelf die in zijn goddeloze weg het volk in verwarring bracht door het voor te gaan in afgoderij en opstand tegen God. Elia moest als een ware profeet, het Woord van God recht snijden en het oordeel aanzeggen aan hen die in zonden leefden. Een van de hoogtepunten in het leven van Elia is het moment dat de vierhonderd vijftig profeten van Baal en nog vierhonderd profeten van het bos rondom het altaar springen om vuur van hun god te smeken. Elia had hen door middel van Achab opgeroepen om een einde te maken aan de verwarring en duidelijk te maken wie nu de werkelijke Almachtige God is. In 1 Koningen 18:21 horen we Elia roepen: ‘Hoe lang hinkt gij op twee gedachten? Zo de HEERE God is, volgt Hem na, en zo het Baäl is, volgt hem na!’ Hoe de profeten ook roepen tot hun god, springen en zich pijnigen, er komt geen antwoord. Dan wanneer Elia het altaar des HEEREN herbouwt, er water over en rondom heen laat gieten en de Heere aanroept, komt er vuur van de hemel. De God van Abraham, Izaäk en Jakob is werkelijk God. De God van Elia is God en buiten Hem is er geen. Na dit wonderlijke bovennatuurlijke ingrijpen van God, waarop het volk moet erkennen dat de HEERE God is, laat Elia de valse profeten van Baäl grijpen en doodden. De hand van de Heere was over Elia zoals we lezen in 1 Koningen 18:46. Als de goddeloze koningin Izebel hoort wat Elia gedaan heeft, wordt ze woedend en laat hem aanzeggen dat hij de volgende dag gedood zou worden.
Juist na deze machtige daad van God waarbij Elia als Zijn knecht mocht handelen, komt de grote beproeving voor Elia. Persoonlijk heb ik meerdere malen in mijn leven ervaren dat juist na een vrijmoedig getuigenis over de grootheid van God of een wonderlijke uitredding, een sterke aanval van de duivel volgt. Wat kunnen we veel leren van de geschiedenissen uit de Bijbel. Daar zit Elia onder de boom, moedeloos, in zijn beleving helemaal alleen overgebleven. ‘Wat heeft het alles nog voor zin? Wie wil nog luisteren naar de Woorden Gods? Ach, laat me maar sterven’, is de gedachte en het gebed van deze Gods man.
In moedeloosheid legt hij zich te slapen onder de boom en dan lezen we het wonderlijke in 1 Koningen 19:5-8: ‘En hij leide zich neder, en sliep onder een jeneverboom; en ziet, toen roerde hem een engel aan, en zeide tot hem: Sta op, eet; En hij zag om, en ziet, aan zijn hoofdeinde was een koek op de kolen gebakken, en een fles met water; alzo at hij, en dronk, en legde zich wederom neder. En de engel des HEEREN kwam ten anderen male weder, en roerde hem aan, en zeide: Sta op, eet, want de weg zou te veel voor u zijn. Zo stond hij op, en at, en dronk; en hij ging, door de kracht derzelver spijs, veertig dagen en veertig nachten, tot aan den berg Gods, Horeb.’
God regeert, de tijd van Elia was nog niet vol, God Zelf kwam om hem te sterken, te bemoedigen en te voeden met hemels voedsel. Gesterkt door dit voedsel kon hij veertig dagen en veertig nachten verder zonder eten en drinken. Om dan God te ontmoeten in het suizen van de zachte stilte.
Wat een zegen hebben deze Gods mannen genoten in hun omgang met God waarbij niets anders gegeten werd dan het Woord dat uit de mond van God uitgaat.
Zo komen we bij onze Zaligmaker, de Heere Jezus Christus. Voordat Hij in de openbaarheid komt wordt Hij door de Geest van God de woestijn in geleid. Daar is Hij veertig dagen en veertig nachten levend bij dat wat uit de mond Gods uitgaat. Als de duivel Hem na veertig dagen komt verzoeken om van stenen broden te maken zegt Jezus: ‘De mens zal bij brood alleen niet leven, maar bij alle woord, dat door den mond Gods uitgaat, Mattheüs 4:4.’ Zoals geschreven staat in Deuteronomium 8:3 ‘En Hij verootmoedigde u, en liet u hongeren, en spijsde u met het Man, dat gij niet kendet, noch uw vaderen gekend hadden; opdat Hij u bekend maakte, dat de mens niet alleen van het brood leeft, maar dat de mens leeft van alles, wat uit des HEEREN mond uitgaat.’
Mozes, Elia en Jezus zijn onze getuigen hoe zegenrijk het is om te leven bij dat wat uit de mond Gods uitgaat. Zijn kracht wordt in zwakheid volbracht, Hij wil sterken hen die zich voor Hem buigen.
Van Johannes de Doper tot Daniël
We weten van Johannes de Doper dat hij leefde van sprinkhanen en wilde honing (Mattheüs 3:4) Maar al te gemakkelijk lezen we daar over heen, een man die voortdurend in de woestijn was, leefde op sprinkhanen en wilde honing. Niet als extra versnapering tussendoor, nee deze man leefde in eenvoud en toewijding aan God. Zo sprak Jezus in Mattheüs 11:18 over hem als de man die niet at noch dronk.
Vasten, is nee zeggen tegen het natuurlijke verlangen naar eten en in sommige gevallen ook drinken. Het is als het ware met de geest heersen over het vlees. Hoe vaker het vasten in praktijk gebracht wordt hoe eenvoudiger het zal worden, maar het vraagt wel een absolute keuze, het is niet iets aantrekkelijks voor het vlees en daarom komt er strijd op tegen het vasten. Maar juist door deze weg van verootmoediging leren we ook gemakkelijker ‘nee’ zeggen tegen andere verleidingen die op ons af komen. In de eerste plaats wil ik het geestelijke aspect van het vasten belichten om dan ook wat te bezinnen rondom de gezondheidsvoordelen van vasten.
Laten we nog wat door de Bijbel bladeren en ontdekken hoe vasten als het ware niet los te koppelen is van een Bijbels denken en leven.
In 1 Samuël 31:13 lezen we dat de strijdbare mannen van Israël 7 dagen vasten na de dood van Saul en Jonathan. Een diepe verootmoediging voor God bij een pijnlijk verlies en een zware overwinning van de vijand. Wanneer we 1 en 2 Samuël bestuderen dan zien we dat er als het ware een ommekeer in de geschiedenis komt na deze periode van vasten. Van een volk dat geregeerd wordt door een ongehoorzame Saul tot de regering van David, de man naar Gods hart.
In de Bijbel lezen we van veel strijd, we ontdekken de oorlogen des Heeren tegen het kwaad, het kwaad van de volkeren rondom Israël maar soms ook binnen Zijn eigen volk. Eén van die verdrietige geschiedenissen is de strijd van Israël tegen hun broeder Benjamin. Benjamin heeft ernstig gezondigd en moet gestraft worden. Israël trekt op maar Benjamin blijkt sterker te zijn, dan lezen we: ‘Toen togen alle kinderen Israëls en al het volk op, en kwamen ten huize Gods, en weenden, en bleven aldaar voor het aangezicht des HEEREN, en vastten dien dag tot op den avond; en zij offerden brandofferen en dankofferen voor het aangezicht des HEEREN, Richteren 20:26.’ Als antwoord op dit verootmoedigen voor de HEERE geeft Hij de overwinning.
Gebukt onder de macht van de Filistijnen roept de profeet Samuël het volk Israël op zich tot de HEERE te bekeren. We lezen: ‘Toen sprak Samuël tot het ganse huis van Israël, zeggende: Indien gijlieden u met uw ganse hart tot den HEERE bekeert, zo doet de vreemde goden uit het midden van u weg, ook de Astharoths; en richt uw hart tot den HEERE, en dient Hem alleen, zo zal Hij u uit de hand der Filistijnen rukken. De kinderen Israëls nu deden de Baäls en de Astharoths weg, en zij dienden den HEERE alleen. Verder zeide Samuël: Vergadert het ganse Israël naar Mizpa, en ik zal den HEERE voor u bidden. En zij werden vergaderd te Mizpa, en zij schepten water, en goten het uit voor het aangezicht des HEEREN; en zij vastten te dien dage, en zeiden aldaar: Wij hebben tegen den HEERE gezondigd. Alzo richtte Samuël de kinderen Israëls te Mizpa, 1 Samuël 7:3-6.’ Als antwoord op dit vasten geeft de Heere de overwinning over de Filistijnen. Samuël richt een steen op en noemt die Eben-haezer; en hij zei: ‘Tot hiertoe heeft de HEERE ons geholpen.’
Hoe zien we hier dat God de oprechte zoeker antwoord. Die zoekt zal vinden, die klopt zal worden opengedaan en die bidt die ontvangt. Vasten en bidden, wat een sleutel.
Van David, de man naar Gods, hart lezen we verschillende keren dat hij vastte.
In 2 Samuël 1:12 vast hij vanwege de dood van Saul en Jonathan. Als hij, nadat hij gezondigd had tegen God door overspel te bedrijven met Batsheba, bestraft wordt door de profeet Nathan, lezen we dat hij zeven dagen lang vast, een vasten van verootmoediging, berouw en belijdenis (2 Samuël 12:16-20). In Psalm 109 vers 24 horen we David zeggen; ‘Mijn knieën struikelen van vasten, en mijn vlees is vermagerd, zodat er geen vet aan is.’
Zoals ik al schreef, het geloofsvertrouwen en het vrijmoedige getuigen van de grootheid Gods wordt vaak beproefd. Zo ervoer ook Ezra dat nadat hij vrijmoedig had gesproken tot de koning. Nu ontstond er een situatie waardoor de koning de Naam van Zijn God in diskrediet zou kunnen brengen. Wat doet Ezra? Hij zoekt met het volk het aangezicht van de Heere met vasten en bidden zoals we lezen in Ezra 8:21-23: ‘Toen riep ik aldaar een vasten uit aan de rivier Ahava, opdat wij ons verootmoedigden voor het aangezicht onzes Gods, om van Hem te verzoeken een rechten weg, voor ons, en voor onze kinderkens, en voor al onze have. Want ik schaamde mij van den koning een heir en ruiters te begeren, om ons te helpen van den vijand, op den weg; omdat wij tot den koning hadden gesproken, zeggende: De hand onzes Gods is ten goede over allen, die Hem zoeken, maar Zijn sterkte en Zijn toorn over allen, die Hem verlaten. Alzo vastten wij; en verzochten zulks van onzen God; en Hij liet zich van ons verbidden.’
Zo ook Nehemia als hij hoort hoe Jeruzalems muur is verscheurd en de poorten verbrand en hoe het achtergebleven volk in grote ellende is, dan lezen we in Nehemia 1:4: ‘zo zat ik neder, en weende, en bedreef rouw, enige dagen; en ik was vastende en biddende voor het aangezicht van den God des hemels.’
Juist in deze weg van verootmoediging opent God deuren zowel voor Ezra als voor Nehemia.
Wanneer koningin Esther aan het hof van Ahasveros is, heeft de goddeloze Haman zijn duivelse plan uitgerold om alle Joden om te brengen. Het plan wordt openbaar gemaakt en alle Joden krijgen het te horen. Wat is hun reactie? ‘En in alle en een ieder landschap en plaats, waar het woord des konings en zijn wet aankwam, was een grote rouw onder de Joden, met vasten, en geween, en misbaar; vele lagen in zakken en as, Esther 4:3.’ Als Koningin Esther het verschrikkelijke plan te horen krijgt dan lezen we in Esther 4:16 haar woorden: ‘Ga, vergader al de Joden, die te Susan gevonden worden, en vast voor mij, en eet of drinkt niet, in drie dagen, nacht noch dag; ik en mijn jonge dochters zullen ook alzo vasten, en alzo zal ik tot den koning ingaan, hetwelk niet naar de wet is. Wanneer ik dan omkome, zo kom ik om.’ Dwars door deze weg van verootmoediging is het de Heere die uitkomst geeft. Hij regeert.
Zo lezen we steeds opnieuw in de Bijbel hoe bidden en vasten als het ware hand in hand gaan. Een diep buigen voor God, als het ware tijd apart zetten voor Hem waarbij wij onszelf zwak opstellen, nee zeggen tegen de normale verlangens omdat een hoger verlangen ons drijft.
Zo lezen we ook van Daniël die door God Zelf een zeer gewenst man genoemd wordt, dat hij tijd afzonderde met vasten en gebed. In Daniël 9:3 lezen we: ‘En ik stelde mijn aangezicht tot God, den Heere, om Hem te zoeken met het gebed, en smekingen, met vasten, en zak, en as.’ Daniël ontdekte in de Schriften dat de tijd die bestemd was over Jeruzalem vervuld was. Hij buigt zich voor God, belijd de schuld van het volk, niet zomaar even tussen de regels door, nee in een periode van vasten en gebed, als het ware een totale toewijding aan God.
Ook lezen we in het 10e hoofdstuk van Daniël, vers 2-3: ‘In die dagen was ik, Daniël, treurende drie weken der dagen. Begeerlijke spijze at ik niet, en vlees of wijn kwam in mijn mond niet; ook zalfde ik mij gans niet, totdat die drie weken der dagen vervuld waren.’ 21 dagen zonderde Daniël zichzelf af waarbij hij zich onthield van dat wat anders zo aantrekkelijk was. In deze weg van vernederen voor God zoekt hij het goede voor zijn volk. En de Heere hoort.
Vasten zoals God dat verlangd
Nu we al bladerend door de Bijbel hebben ontdekt dat vasten helemaal verweven is met de geschiedenis van Gods volk, dat ook de Heere Jezus, Johannes de Doper en Paulus hebben getuigd van vasten, is het goed om wat te bezinnen rond dit onderwerp.
Eerder schreef ik al dat vasten niet een sleutel is om te ontkomen aan Gods oordeel ook niet een sleutel om iets gedaan te krijgen bij God. Nee, het is alleen dan effectief wanneer het gedaan wordt in totale onderwerping aan God. Jesaja 58 is wat dat betreft echt een hoofdstuk dat ons laat zien wat het echte vasten is. Laten we de eerste verzen eens lezen: ‘Roep uit de keel, houd niet in, verhef uw stem als een bazuin, en verkondig Mijn volk hun overtreding, en het huis Jakobs hun zonden. Hoewel zij Mij dagelijks zoeken, en een lust hebben aan de kennis Mijner wegen, als een volk, dat gerechtigheid doet en het recht zijns Gods niet verlaat, vragen zij Mij naar de rechten der gerechtigheid; zij hebben een lust tot God te naderen; Zeggende: Waarom vasten wij, en Gij ziet het niet aan, waarom kwellen wij onze ziel, en Gij weet het niet? Ziet, ten dage, wanneer gijlieden vast, zo vindt gij uw lust, en gij eist gestrengelijk al uw arbeid. Ziet, tot twist en gekijf vast gijlieden, en om goddelooslijk met de vuist te slaan; vast niet gelijk heden, om uw stem te doen horen in de hoogte. Zou het zulk een vasten zijn, dat Ik verkiezen zou, dat de mens zijn ziel een dag kwelle, dat hij zijn hoofd kromme gelijk een bieze, en een zak en as onder zich spreide? Zoudt gij dat een vasten heten, en een dag den HEERE aangenaam? Is niet dit het vasten, dat Ik verkies: dat gij losmaakt de knopen der goddeloosheid, dat gij ontdoet de banden des juks, en dat gij vrij loslaat de verpletterden, en alle juk verscheurt? Is het niet, dat gij den hongerige uw brood mededeelt, en de armen, verdrevenen in huis brengt? Als gij een naakte ziet, dat gij hem dekt, en dat gij u voor uw vlees niet verbergt? Dan zal uw licht voortbreken als de dageraad, en uw genezing zal snellijk uitspruiten; en uw gerechtigheid zal voor uw aangezicht heengaan, en de heerlijkheid des HEEREN zal uw achtertocht wezen.’ Het echte vasten voor God is het verbreken van het hart, het nederig opstellen naar Hem in kinderlijke afhankelijkheid. Niet het vasten gebruiken als een koevoet maar als een instrument tot bezinning, verootmoediging en het openstellen van het hart voor de stem en leiding van God.
Juist in een tijd van vasten, wanneer eigen krachten moeten wijken, kan het Woord van God zoveel dieper in het hart ingrijpen. Wanneer wij ons zo voor Hem verootmoedigen dan gaan we beseffen hoe klein wij zijn en hoe groot Hij is. Dan stoppen we met discussiëren met God en het Hem als het ware voorschrijven wat Hij moet doen. Dan stoppen we met het wijzen naar anderen en zal Gods liefde ons hart vervullen met nog meer liefde tot Hem en de naasten om ons heen.
Het is goed om hier diep bewust van te zijn, we kunnen niet spelen met God, Hem niet manipuleren. In Jeremia lezen we een ernstige waarschuwing. ‘Ofschoon zij vasten, Ik zal naar hun geschrei niet horen, en ofschoon zij brandoffer en spijsoffer offeren, Ik zal aan hen geen welgevallen hebben; maar door het zwaard, en door den honger, en door de pestilentie zal Ik hen verteren, Jeremia 14:12.’ Zo ook in Zacharia ‘Spreek tot het ganse volk dezes lands, en tot de priesters, zeggende: Toen gij vasttet en rouwklaagdet, in de vijfde en in de zevende maand, namelijk nu zeventig jaren, hebt gijlieden Mij, Mij enigszins gevast? Zacharia 7:5.’
Uit deze verzen wordt duidelijk dat vasten helemaal niet altijd aangenaam voor God is. Net zomin als iedere daad van liefdadigheid of gebed voor God aangenaam is. Het gaat om het hart. Is ons hart recht voor God, is het ons om Hem te doen en dat ons leven als het ware juist ook door het vasten meer en meer in het reine komt met Hem?
Wij mogen voortdurend bezinnen hoe ons leven is in het oog van God. We hebben Zijn heilig Woord dat ons onderwijst in de weg die Hij wil dat we gaan. Wanneer we dat Woord hongerig bestuderen dan ontdekken we hoe Hij wil dat we leven. Wanneer wij ontdekken dat er zonden in ons leven zijn, zaken die ons verhinderen om in gemeenschap met God te wandelen, die ons de vrede in Hem doen missen, dan is bekering nodig. Ieder mens leeft van nature gescheiden van God. Wij mensen willen als het ware zelf god zijn en onze eigen boontjes doppen. We overtreden de geboden van God met gedachten, woorden en werken en dat maakt nu juist de scheiding tussen God en ons. Alleen door de Heere Jezus Christus, door het offer dat Hij bracht, kunnen wij terug komen bij God. Ons buigen, onze zonden belijden en bekeren van onze zondige daden en gedachten. God zoekt aanbidders die Hem aanbidden in Geest en in Waarheid zoals we lezen in Johannes 4:23. Wat kan vasten en bidden een zegenrijke tijd zijn, als we ons zo tot God keren.
‘O God ik heb gezondigd en verdien straf, maar ik buigen mij voor U en bid U om vergeving, reiniging, verlossing van de macht der zonden en het eeuwige leven, niet omdat ik dat verdien maar omdat ik tot U kom op grond van wat Jezus Christus heeft gedaan. Ik bid U om genade en belijd U dat ik U in alles nodig heb. Verlos mij van mijzelf en leer mij wandelen door geloof. Ik wil mijzelf voor U vernederen in het verlangen dat U mij verhoogt. Vergeef mij al mijn zonden en leer mij wandelen in het Licht, tot eer van U. Amen.’
Wandelen in geloof is leven in vertrouwen op God. Door Christus Jezus mogen we gelovig vertrouwen dat ons onze zonden vergeven zijn. Vergeven, omdat we als het ware alles aan Hem hebben gegeven en Zijn genade hebben ontvangen. Zijn bloed reinigt van alle zonden. Als gelovigen worden we opgeroepen om te leven tot eer van God, Hem in de eerste plaats te zoeken en Zijn wil te doen. Wanner we beseffen dat iedere zonde opnieuw een breuk maakt in de gemeenschapsrelatie met God, dan beseffen we ook hoe belangrijk het is om rein en heilig voor Hem te leven. De vrede in Christus die al het verstand te boven gaat, kan alleen dan ons hart vervullen wanneer we leven in overgave en toewijding. Overgave en toewijding kunnen we versterken door vasten en gebed.
Bezinnen op consumptiegedrag
Vasten en bidden is niet iets wat we elkaar op mogen leggen. Net zomin als dat we iemand onder druk kunnen zetten om goede werken te doen of te bidden. Toch moeten we concluderen, na in de Bijbel te hebben gezien hoe vasten verweven is met het leven met God, maar ook dat vasten iets is wat bij velen onder het stof terecht is gekomen. Het past niet bij het jachtige leven dat onze welvaart kenmerkt. We zijn gewend geraakt aan een leven waarbij de agenda dagelijks vol gepland staat. Zij die bekend zijn met de Bijbel en daarnaar willen leven, zullen tijd vrijmaken voor Bijbellezen en gebed. Vele gezinnen openen drie keer per dag de maaltijd met bidden en sluiten af met een gedeelte te lezen uit de Bijbel en gebed.
Maar wat nu als we bezinnen op het consumptiegedrag?
In de vele jaren dat ik, maar ook wij als gezin hebben nagedacht over een gezonde levensstijl, hebben wij ontdekt dat het een heel gevoelig onderwerp is. Op de één of andere manier is voeding zo’n gevoelig onderwerp, dat wanneer je een andere keuze maakt dan die door de meeste gemaakt wordt, je raar wordt aangekeken. Het is zo gevoelig dat als iemand besluit te stoppen met bijvoorbeeld het eten van vlees, hij of zij al snel vreemd zal worden aangekeken, het is alsof de ander zich veroordeelt voelt door de gemaakte keuze. Zo ook wanneer je bijvoorbeeld verpakkingen leest om te kijken wat de ingrediënten zijn die je wilt vermijden. De persoon die dieper nadenkt over een gezonde levensstijl en experimenteert met verschillende manieren van leven, zal al snel als vreemd getypeerd worden. Wanneer je bijvoorbeeld ontdekt dat het eten van varkensvlees nooit Gods bedoeling is geweest, en je besluit daar mee te stoppen omdat Leviticus 11 het voorschrijft, zullen anderen het gevoel krijgen dat ze iets verkeerd doen en jou daarom het gevoel geven dat je iets verkeerds doet. Ik geloof met heel mijn hart, dat we als gelovigen los moeten komen van deze veroordelende houding maar ook van het gevoel veroordeeld te worden. Wanneer wij een keuze met ons hart maken dan is dat iets tussen God en ons. Wij zullen tegenover Hem verantwoording moeten afleggen over wat we doen, ook over wat we wel en niet eten of drinken. Maar stel je hebt je verdiept in de massa productie en consumptie van vlees, en je besluit voorlopig geen vlees meer te eten, dan raakt dat ook de zelfde gevoelige snaar. Het is dus niet per definitie gekoppeld aan het Woord van God. Al geloof ik dat massaproductie en consumptie wel ingaan tegen het Woord van God.
Misschien is het goed om daar eens wat dieper over na te denken. In het rijke Westen zijn wij gewend geraakt aan het consumeren van drie maaltijden per dag. Wij zijn gaan denken dat dit essentieel is. Daarnaast consumeren we tussen de maaltijden en in de avonden ook graag nog wat omdat het zo lekker is en het even een breek geeft in de drukke bezigheden. We zijn ongemerkt ook ontspanning gaan koppelen aan lekker eten. Echt waar? Ja daar kom je achter wanneer je bepaalde afwijkende keuzes maakt. Hoe kun jij, die besloten hebt om voorlopig even geen vlees meer te eten nu een gezellige aanwinst zijn op de barbecue? Of wat heb jij nu aan te vullen op de gezellige avond terwijl je besloten hebt geen alcohol meer te drinken? Wij koppelen eten en drinken aan gezelligheid en hebben ondertussen niet in de gaten dat ons lichaam het helemaal niet als zo gezellig ervaart.
Maar kom, zeg je mogelijk, laten we nu niet moeilijk doen over eten en drinken, er zijn belangrijker zaken. Ik heb zelfs wel eens de opmerking gekregen dat we ons niet met zulke aardse zaken als voeding moeten bezig houden als gelovigen. Maar wacht even, is God niet de Schepper van hemel en aarde? Heeft Hij geen zorg besteed aan Zijn schepsel en dat wat wel en niet gegeten zou moeten worden? Jawel, je ziet het in Zijn trouwe zorg voor Zijn uitverkoren volk, Hij gaf precies aan wat wel en niet te eten. Maar ook heeft Hij groenten en fruit, kruiden, noten en zaden en de reine dieren van zulke kwaliteit gemaakt dat zij ons tot zegen zouden zijn wanneer wij met mate zouden consumeren. Dezelfde persoon die zegt dat nadenken over voedsel niet geestelijk is, begint wel zorgelijk na te denken op het moment dat het lichaam het laat af weten. De mensen die in het leven niet wilden nadenken over een gezonde levensstijl, beginnen bij het ouder worden te grijpen naar de chemicaliën die de farmacie hen voorschrijft om te onderdrukken wat na een slechte levensstijl openbaar komt.
Toen God alles geschapen had, sprak Hij: ‘En ziet het is zeer goed.’ Wat is God goed en wat is het goed om het goede dankbaar uit Zijn hand te ontvangen. Wat is het verdrietig dat wij mensen met al onze ‘wijsheden’ dat goede hebben gemanipuleerd en naar de hand gezet zodat het ‘aantrekkelijker’, gemakkelijker te kweken of langer goed te houden is. Pitloze druiven zijn zoveel aantrekkelijker dan de mogelijkheid op een harde pit te kauwen tijdens het gedachteloos consumeren. Gemanipuleerde aardappelen zijn zoveel aantrekkelijker omdat ze resistent zijn tegen de lastige aardappelziekte. Of wat te denken van de paprika’s die zo zijn aangepast dat de pitjes niet meer zo bitter zijn. Maar wat doen al deze en nog zo ontelbaar veel meer aanpassingen met het lichaam dat deze genetisch aanpassingen moet verwerken? Dat wat zo goed was, is in het oog van de mens niet goed, maar nu gelukkig beter, totdat….
De mens die zelf god wil zijn, loopt vroeg of laat vast. Juist daarom is het in deze context nuttig om na te denken over deze zaken.
Wanneer wij vasten dan begint ons lichaam te ontgiften. Juist dan bemerk je de gevolgen van dat wat je in de tijd daarvoor geconsumeerd hebt. Dat wat bijvoorbeeld opgeslagen is in het buikvet zijn gifstoffen, stoffen waar het lichaam niets mee kan. Tijdens het vasten wordt het vet afgebroken en komen de gifstoffen vrij. Gelukkig is dit heel zegenrijk, maar de vermoeidheid, de hoofdpijn en andere klachten maken wel duidelijk dat het lichaam het moeilijk heeft. Wanneer wij gewend zijn veel koffie te consumeren dan zal het lichaam sterker reageren door de zogenaamde ontwenningsverschijnselen.
Wanneer we langer vasten, zullen we ontdekken dat we geen behoefte meer hebben aan koffie en ook het verlangen krijgen om niet langer gebonden te zijn aan het koffiemoment wat net even die boost aan energie geeft. Zonder koffie zullen we die boost niet nodig hebben omdat we namelijk geen dip in de energie meer ervaren.
Drie maaltijden per dag, is dat altijd zo geweest?
We zullen samen eens nadenken over het patroon van consumeren dat wij als gewoon zijn gaan zien.
Wanneer je door de supermarkt langs de verschillende paden wandelt, dan ontdek je een rijke keuze aan ontbijt, lunch en diner producten. De kant en klaar producten worden tegen goedkoper tarief aangeboden dan de producten zoals we die vinden in de natuur. Kant en klaar producten in alle soorten, smaken en kleuren. Of je de dag nu wil starten met een snee brood, een bakje havermout, cornflakes of iets anders, er is keuze genoeg. En wanneer we dan horen van kinderen die zonder ontbijt naar school moesten omdat de ouders geen mogelijkheid zagen tot het voorzetten van een ontbijt, dan gaan er allerlei alarmbellen rinkelen. Maar waarom eigenlijk? Omdat wij zijn gaan denken dat de minimaal drie maaltijden per dag noodzakelijk zijn tot het gezond kunnen overleven.
Maar is dit altijd zo geweest?
Nee, laten we eens terug gaan in de geschiedenis en kijken wat we daarvan kunnen leren.
De Romeinen bijvoorbeeld geloofden dat het gezonder was om één maaltijd per dag te eten. Meerdere maaltijden per dag zagen zij als een vorm van gulzigheid.
Pas tegen de zeventiende eeuw ontstond de gewoonte om ‘s morgens iets kleins te nuttigen in navolging van de monniken die na de ochtendmis iets aten.
De rijke gezinnen begonnen tegen het midden van de achttiende eeuw met de ‘ontbijtkamers’.
De industriële revolutie zorgde er voor dat de werkende klasse de dag begon met een ontbijt. Tegen het einde van de negentiende eeuw werden de ontbijtvlokken uitgevonden waarna de overheid al snel het ontbijt begon te promoten als de belangrijkste maaltijd van de dag.
Volgens de geschiedenis aten de mensen tot de Middeleeuwen slechts eenmaal per dag rond de middag. Men stond ‘s morgens vroeg op, werkte op het land en at voordat de zon weer onderging. Het hele leven was gestructureerd rond zonsopgang en zonsondergang.
Toen het lamplicht werd uitgevonden, begonnen de rijken, die langer konden opblijven, later te eten. In Frankrijk begon men in de zeventiende eeuw een tweede en lichtere maaltijd te gebruiken en deze gewoonte verspreidde zich al snel over de rest van Europa. Ook nu is het weer de industriële revolutie geweest die vorm gaf aan de lunch zoals wij die nu kennen. Kleine eetzaakjes werden geopend strak naast de fabrieken om de arbeiders te voorzien van een snelle maaltijd. Het eten begon een massaproduct te worden.
Vanaf de negentiende eeuw waren de meeste mensen gewend geraakt aan drie maaltijden per dag, waarbij het onderscheid tussen de snelle werkmaaltijden en het diner met familie groter werd. Het zogenoemde familiediner bereikte zijn hoogtepunt tussen de jaren 1950 en 1970, toen de massaproductie van etenswaren en keukengerei geheel op gang was gekomen.
Vandaag kunnen we ons een leven met minder dan drie maaltijden haast niet meer voorstellen. We zijn gewend geraakt aan onze traditie en die is als het ware heilig geworden. Tussen de maaltijden door hebben we vaak nog een pauze met koffie, thee of fris en iets om te versnaperingen. Wie van ons zal durven ontkennen dat dat gezellig is en ook nog eens lekker?
Maar, laten we eerlijk zijn, is al dit consumeren wel zo gezond en aantrekkelijk voor ons lichaam dat het alles om moet zetten in gezonde voedingsstoffen voor de opbouw en onderhoud van ons lichaam?
Ongemerkt krijgt het gemiddelde lichaam veel te veel, suiker, zoetstoffen, ongezonde vetten, vloeistoffen en genetisch gemodificeerde stoffen binnen om echt gezond te kunnen functioneren.
Wat zou ons lichaam er van vinden als we het met wat minder zouden doen? Een periode van vasten geeft ons tijd en ruimte om na te denken over deze levensbelangrijke vraag.
Verschillende vormen van vasten
Natuurlijk moeten we nuchter blijven, gezond eten is absoluut een zegen van God. Het samen genieten van dat wat God ons geeft is absoluut een waardevol moment met een sterk samenbindend karakter. Eten is niet per definitie slecht, maar overmatig consumeren gaat in tegen de orde van God en verzwakt niet alleen onze lichamelijke conditie maar ook ons geestelijk functioneren. Wanneer het lichaam de hele dag bezig is met het verwerken van dat wat wij naar binnen werken, wordt onze geest slaperig, minder opmerkzaam en minder gevoelig voor dat wat Gods Geest in en door ons wil werken.
Ook vanuit dit oogpunt is vasten een zegen. Het lichaam dat niet gevoed wordt, zal de opgebouwde reserves gaan aanspreken en de opgeslagen gifstoffen afvoeren. Hoe we vasten invullen is voor ieder een persoonlijke zaak. Er zijn verschillende vormen van vasten, we kunnen net als Daniël voor een bepaalde tijd bepaalde smakelijke dingen laten staan. Daarbij leren we ‘nee’ te zeggen tegen de begeerten en sterken daarmee onze geest. Wanneer we dit doen in afhankelijkheid van God en Hem zoeken om kracht, wijsheid, licht en inzicht, dan zal deze periode ons tot rijke zegen zijn. We kunnen ook voor een periode alleen water of water en vruchtensappen drinken. Een andere vorm is om een periode alleen groentesappen te drinken. Eén van de krachtigste maar ook meest ingrijpende vormen van vasten is die welke Mozes, Elia en Jezus ons bekend maakten. Helemaal niets tot ons nemen, of te wel het droogvasten. In die periode zal het lichaam eerst de reserves aanspreken om daarna over te gaan op een modus die ondenkbaar lijkt. Het lichaam begint zichzelf te onderhouden en energie te putten uit dat wat we om ons heen genieten als bronnen van energie, denk aan bloemen, planten en bomen met hun geuren en kleuren, het zonlicht met haar energie en de frisse lucht die we inademen. Ondertussen worden de schadelijke cellen in ons lichaam afgebroken door de gezonde cellen die in kracht en aantal beginnen toe te nemen. Er is geen krachtiger medicijn voor het lichaam dan deze vorm van vasten. Ons hele gestel krijgt als het ware een vernieuwing. Ontstekingen, psoriasis, eczeem; bronchiale astma, tuberculose, longontsteking en andere ziekten van inflammatoire aard; artritis, reuma, osteochondrose; slapeloosheid en vele andere ongemakken verdwijnen tijdens deze reset van het lichaam. Er zijn in de wereld klinieken waar ernstig zieke mensen heengaan en waar geen ander middel wordt ingezet dan het droogvasten.
Persoonlijk kan ik getuigen van bevrijding van jarenlange ontstekingen, chronische vermoeidheid en extreme hoofdpijnen na een langere periode van vasten. Door de jaren heen heb ik de zegen ontdekt van een terugkerend patroon van vasten, waarbij ik alleen drink en niet eet. Later ontdekte ik de zegen van het droogvasten waarbij het lichaam echt onthouden wordt van vocht en voedsel. Kortom, er is nog veel te leren rondom vasten, laten we met elkaar de zegen ontdekken van het vasten zonder elkaar onder een wet te brengen en voor te gaan schrijven hoe het vasten er uit moet zien. Doe in aanhankelijkheid van God onderzoek naar dat wat voor jou de beste manier van vasten is, begin eenvoudig, leg de lat niet te hoog en laat in alles het sterkste verlangen zijn om God meer te kennen, onszelf voor Hem te verootmoedigen en Zijn zegen te genieten.
Laten we bezinnen op onze eetgewoonten en oppassen om elkaar niet te veroordelen wanneer we andere keuzes maken dan gewend, laat liefde de samenbindende factor zijn waarbij we respect hebben voor elkaars keuzes en durven na te denken over zaken waarover we nog nooit hebben nagedacht. Met de Woorden van Paulus wil ik zeggen: ‘Staat dan in de vrijheid, met welke ons Christus vrijgemaakt heeft, en wordt niet wederom met het juk der dienstbaarheid bevangen, Galaten 5:1.’
Stel je voor dat één van de broeders besluit om net als Johannes de Doper over te stappen op alleen sprinkhanen en wilde honing, zouden wij hem dan liefdevol accepteren en respecteren? Als het goed is zal deze broeder ook zijn broeder accepteren die net als Elia een periode heeft geleefd van dat waarin God voorzag; iedere morgen en iedere avond een stuk brood en vlees, gebracht door de raven, terwijl hij dronk uit de beek Krith. (1 Koningen 17:6). Maar ook die broeder accepteren die dagelijks drie maaltijden nuttigt naar traditie, waarbij ik hoop dat deze broeder zich met mij zal bezinnen op wat we wel en niet eten en hoe we het beste zorg dragen voor dat wat God aan ons heeft toevertrouwd. Opdat we lang en gelukkig leven in de kracht van Christus opstanding.
Genoeg om over na te denken. Het vasten dat God verkiest is dat we stoppen met onszelf te verhogen, stoppen met het wijzen naar anderen en goed zijn voor de mensen om ons heen, ja ons buigen voor God, Hem op de eerste plaats dienen en onze naasten als onszelf, dat is liefde en dat is de vervulling van de wet.
Van harte Gods rijke zegen in overdenken, toepassen en genieten van Gods rijkdom.
Vernedert u voor den Heere, en Hij zal u verhogen, Jakobus 4:10.
Wilco Vos – Zambia – 24-10-2022
